کدام افراد در مباهله شرکت داشتند و چه کسانی و به چه علت از مباهله انصراف دادند؟
رسول گرامی (صلی الله علیه و آله) در روز مباهله مدینه را ترک کرد و در موعد مقرر، جهت مباهله حضور یافت. به راستی پیامبر (صلی الله علیه و آله) برای این هدف بزرگ، چه کسانی را به همراه خویش میآورد؟ آشکار ساختن عظمت چیزی که مهم است، نیاز به افراد بزرگ دارد. پس دوستی و محبت خدا، مستجاب الدعوه و به زبان دیگر کسانی که نظر الهی به سوی آنهاست، باشند… . هئیت نجران نیز طبق قرار قبلی به میعادگاه رفتند، ناگاه دیدند که پیامبر (صلی الله علیه و آله) همراه با دو کودک و یک نوجوان و یک زن حضور یافت و به آنها سفارش میکند هرگاه من دعا کردم، شما آمین بگویید. به گواهی تاریخ که قابل هیچ گونه شکی نیست، آن دو کودک، امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) و آن جوان، علی بن ابیطالب (علیه السلام) و آن زن، دخت یگانهی رسول اکرم (صلی الله علیه و آله)، حضرت زهرا (سلام الله علیها) بود. وقتی هیئت نجران وارستگی پیامبر (صلی الله علیه و آله) را مشاهده کردند، اسقف گفت: «من چهرههایی را میبینم که هرگاه دست به دعا بلند کنند و از خدا بخواهند که بزرگترین کوهها را از جا بلند کند، کوهها فوراً کنده میشوند. هرگز صحیح نیست ما با این افراد به مباهله برخیزیم؛ زیرا بعید نیست که همگی نابود شویم و دامنهی عذاب، دیگر مسیحیان روی زمین را نیز فرا گیرد».16 بنابراین افراد هئیت نمایندگی، از مباهله منصرف و طی معاهدهای با پیامبر (صلی الله علیه و آله) متعهد به پرداخت جزیه شدند. بدین ترتیب قراردادی روی پوست سرخی نوشته شد و دو نفر از یاران پیامبر (صلی الله علیه و آله) به عنوان گواه آن را امضا کردند. در این قرارداد، پیامبر (صلی الله علیه و آله) با آنها مصالحه کرد که دو هزار حله (یک قواره پارچهی خوب لباس) که حداقل قیمت هر حلهای چهل درهم باشد و عاریت دادن سی دست زره، سی عدد نیزه و سی رأس اسب در صورتی که در سرزمین یمن، توطئهای برای مسلمانان رخ دهد و پیامبر (صلی الله علیه و آله) ضامن این عاریتها خواهد بود تا آن را بازگرداند. در حقیقت این صالحنامه حاکی از شدت عدالت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) است که هرگز از ناتوانی طرف سوء استفاده نکرده و مالیات سنگینی را بر آنها تحمیل ننمود.17